آموزش Git و GitHub برای مبتدیان: نسخه عملی و پروژه‌محور

Git و GitHub از مهم‌ترین ابزارهایی هستند که هر برنامه‌نویس باید به آن‌ها مسلط باشد. تقریباً هیچ پروژه حرفه‌ای بدون سیستم کنترل نسخه توسعه داده نمی‌شود و Git به‌عنوان محبوب‌ترین ابزار کنترل نسخه، استاندارد اصلی در صنعت نرم‌افزار محسوب می‌شود. در این آموزش، Git و GitHub را به‌صورت کاملاً عملی و مناسب افراد مبتدی یاد می‌گیریم.

Git چیست و چرا باید آن را یاد بگیریم؟

Git یک سیستم کنترل نسخه توزیع‌شده است که به شما امکان می‌دهد تغییرات کد را ثبت، مدیریت و بررسی کنید. با Git می‌توانید به نسخه‌های قبلی پروژه بازگردید، به‌صورت تیمی کار کنید و از حذف یا خراب شدن کد جلوگیری کنید.

GitHub چیست و چه تفاوتی با Git دارد؟

GitHub یک پلتفرم آنلاین برای میزبانی مخازن Git است. در حالی که Git روی سیستم شما اجرا می‌شود، GitHub بستری برای اشتراک‌گذاری کد، همکاری تیمی و نمایش نمونه‌کارهای برنامه‌نویسی است.

نصب Git روی سیستم

برای شروع، ابتدا باید Git را روی سیستم خود نصب کنید. پس از نصب، با استفاده از ترمینال یا Command Prompt می‌توانید دستورات Git را اجرا کنید.

ساخت اولین مخزن (Repository)

برای ایجاد یک مخزن جدید، ابتدا یک پوشه پروژه بسازید و سپس دستور زیر را اجرا کنید:

git init

این دستور پوشه فعلی را به یک مخزن Git تبدیل می‌کند.

بررسی وضعیت فایل‌ها

برای مشاهده وضعیت فایل‌ها در مخزن از دستور زیر استفاده می‌شود:

git status

این دستور مشخص می‌کند کدام فایل‌ها تغییر کرده‌اند یا آماده ثبت هستند.

ثبت تغییرات (Commit)

پس از ایجاد یا ویرایش فایل‌ها، ابتدا باید آن‌ها را به مرحله staging اضافه کنید:

git add .

سپس تغییرات را با یک پیام مناسب ثبت می‌کنیم:

git commit -m "first commit"

ساخت مخزن در GitHub و اتصال به پروژه

در GitHub یک مخزن جدید ایجاد کنید و سپس آدرس آن را به پروژه محلی متصل نمایید:

git remote add origin https://github.com/username/repository.git

ارسال کدها به GitHub

برای ارسال کدها به مخزن GitHub از دستور زیر استفاده می‌کنیم:

git push -u origin main

پس از این مرحله، کدهای شما روی GitHub قابل مشاهده خواهند بود.

دریافت تغییرات از GitHub

اگر روی پروژه‌ای تیمی کار می‌کنید، برای دریافت آخرین تغییرات از دستور زیر استفاده می‌شود:

git pull

شاخه‌ها (Branch) در Git

Branchها امکان توسعه هم‌زمان بخش‌های مختلف پروژه را فراهم می‌کنند. برای ساخت شاخه جدید از دستور زیر استفاده می‌شود:

git branch new-feature

و برای رفتن به آن:

git checkout new-feature

اشتباهات رایج مبتدیان در Git

• Commit نکردن منظم تغییرات
• نوشتن پیام‌های نامفهوم برای commit
• کار مستقیم روی شاخه main

قدم بعدی چیست؟

پس از یادگیری مفاهیم پایه Git و GitHub، می‌توانید سراغ مفاهیم پیشرفته‌تر مانند merge، rebase و pull request بروید. برای یادگیری اصولی‌تر، شرکت در دوره آموزش Git و GitHub می‌تواند مسیر شما را حرفه‌ای‌تر کند.

جمع‌بندی

Git و GitHub ابزارهایی ضروری برای هر برنامه‌نویس هستند. با یادگیری عملی این ابزارها، می‌توانید پروژه‌های خود را حرفه‌ای مدیریت کنید، در تیم‌ها همکاری داشته باشید و رزومه قدرتمندتری بسازید.